In mijn artikel DCC Bärenzähler (https://www.n-spoorforum.nl/viewtopic.php?t=17812) was ik al tot de conclusie gekomen dat de nauwkeurigheid niet zo heel groot is. Ik wilde dat gaan testen en het wachten was op een beurs met een leverancier met van die meters. Op de afgelopen beurs in Rijswijk heb ik zo'n leverancier gevonden en heb toen twee meters gekocht. De meters waren verpakt in een zakje dat ook statische elektriciteit zou moeten weren, even gemeten, de kleur is hetzelfde maar geen enkele response van mijn multimeter ingesteld op weerstand. Het is dus gewoon een plastic zakje.
Thuis gekomen bleken de meters meer overeenkomsten te hebben met de oudere versies van de DSN-VC288, de printen komen overeen. Alleen nu heet de meter M430C, enkele onderdelen zijn geupdate en het display is gewijzigd. In de oude versie(s) was V en A afgedrukt op het "vensterglas", nu zijn deze aanduidingen een onderdeel van het display zelf en lichten ook op gelijk de cijfers. De vraag is nu of deze meters wat zijn voor onze modelspoorhobby.
Meetopstelling
De meetopstelling is vrij eenvoudig. Ik heb een voeding op basis van het 723 IC met een maximum van ±25Volt. Ik heb nooit meer nodig gehad, thans liggen de wensen iets anders, maar dat moet nog een keer. Het zal dan evengoed niet meer worden dan ongeveer 60Volt, dus 100Volt ligt dan evengoed buiten bereik. En wat moet je met zo'n hoge spanning, alleen maar risicovol. Verder heb ik een weerstandsbank gebruikt met MR-1 t/m MR-4 weerstanden. De weerstanden kunnen 10Watt verstoken. Verder twee Digitale Multimeters Zennex DT830A, gebaseerd op het ICL7106CPL. Dit is een 3½ digit multimeter ic speciaal ontwikkeld voor de 9Volt batterij. De nauwkeurigheid wordt grotendeels bepaald door de deler weerstanden. Ik heb twee DMM's gebruikt zodat een eventuele meetfout van een van de DMM's zichtbaar zou zijn. De bij de paneelmeters meegeleverde aansluitsnoeren zijn gebruikt, zie de tekening. Alle drie de inbouwmeters gebruiken dezelfde stekkers en aansluitmethode. Dus voeding meetspanning uit, voedingsspanning te testen meter uit en dan de stekkertjes loshalen en aansluiten op de volgende meter, voedingsspanning aan en dan meetspanning aan. En ondertussen nog wat plaatjes schieten. Ik heb voor onze hobby zo'n beetje de ondergrens genomen van 12Volt (DCC) en het maximum, in dit geval dat van mijn voeding 25Volt. Met de nieuwe meters ook nog 15Volt (DCC) genomen. Je kan natuurlijk meer waarden nemen, maar dat worden dan wel erg veel plaatjes.
Belangrijk
De meter werkt als een gelijkspanning draaispoelinstrument, er is een plus en er is een min. De meter kan dus slechts op één manier worden aangesloten. Met DCC wordt dat geregeld via het printje van AMW. Bij analoog bedrijf moet je wel bedenken dat het omkeren van de polen (de andere kant oprijden) niet mogelijk is. De meter kan dus geen negatieve spanningen aangeven.
En nu testen
Nu we dat gehad hebben kunnen we gaan kijken naar de drie inbouwmetertjes, eerst maar de door AMW geleverde exemplaar als DCC Bärenzähler. Ik heb de volgende specificaties gevonden;
De gegevens van de meter in de DCC Bärenzähler kit;
Meetbereik spanning 0,0Volt tot max. 100Volt meting start bij 0,2Volt.
Meetbereik stroom 0-999mA, 0-10A, meting start bij 0,03A
Voedingsbereik 4,5Volt t/m 24Volt
Stroom verbruik <20mA
Meetfout spanning ±0,1%
Meetfout stroom ±1%
Weergave methode 2x3 7 segments led display cijferhoogte 0,28"
Weergave kleur Rood=Volt, Blauw=Stroom
Draadlengte ±15cm lengte
Afmetingen L=48 x H=29 x D=22mm
Montage uitsparing 46 x 27mm
Bedrijfstemperatuur -10°C~65°C
De DSN_VC288 met 12Volt
De DMM geeft aan 11,99Volt. Op de DSN-VC288 kunnen we aflezen 11,7Volt. Dit is een verschil van 11,99-11,7=0,29Volt=2,4%, dus meetfout 0,1% wordt niet gehaald. Bij stroom hetzelfde. De grap hier is dat ik dat meet via de formule van de Wet van Ohm I=U/R. Dus 11,99/80 (zie het plaatje met weerstandsbank) =0,149875 Ampère. Op de afbeelding is te zien dat de meter 0,15A aangeeft. Dat is een afwijking van 0,008%, dat is erg goed.
De DSN_VC288 met 25Volt
De DMM geeft aan 25,2Volt. Op de DSN-VC288 kunnen we aflezen 24,7Volt. Dit is een verschil van 25,2-24,7=0,5Volt=1,98%, dus meetfout 0,1% wordt niet gehaald. Bij stroom hetzelfde. De grap hier is dat ik dat meet via de formule van de Wet van Ohm I=U/R. Dus 25,2/80 (zie het plaatje met weerstandsbank) =0,315 Ampère. Op de afbeelding is te zien dat de meter 0,33 aangeeft. Dat is een afwijking van 4,76%, de opgave van 1% wordt dus niet gehaald.
De meting bevestigd dus de berichten die je her en der kunt vinden op het internet.
Van de M430C inbouwmeter heb ik twee exemplaren, dus dubbele metingen. Verder heeft deze meter een verrassing die ik niet wist. De meter laat afwisselend stroom en wattage zien. Als een bepaald type thermokoppel wordt aangesloten op de printaanduiding NTC wordt ook afwisselend temperatuur en Volt getoond. Bij mijn exemplaren is het NTC chassisdeel niet geplaatst en ik vind de combinatie met Volt niet zo geslaagd. Afwisselend stroom en wattage is wel weer aardig. Dit type meter heeft zowel voor Volt als voor Ampère een instelpotmeter voor het fijn instellen van de weergave. De meting zelf kan niet worden gewijzigd of ingesteld (niet helemaal waar, voor de meter kun je natuurlijk ook nog een deler maken). Als de uitlezing met Ampère niet automatisch naar 0 gaat kan dit worden hersteld door de twee gaatjes in de print naast de opdruk "I-ADJ-Z" kort te sluiten. Zoals gebruikelijk is de vertaling beroerd, als ik het goed begrijp is dit voor uiterste nood omdat deze handeling niet te veel kan worden toegepast. De fabrikant van deze meter is een grote jongen, het display is bijvoorbeeld niet terug te vinden als component, ook het grote IC bevat geen type informatie.
De gegevens van de M430C inbouwmeter;
Meetbereik spanning 0,2V tot max. 100V meting start bij 0,2V.
Meetbereik stroom 0,03-9,99A, meting start bij 0,03A
Voedingsbereik 4 t/m 30Volt
Stroom verbruik geen opgave, <10mA eigen meting.
Meetfout spanning ±1Volt
Meetfout stroom ±0,1A
Weergave methode 2x3 7 segments led display cijferhoogte 0,28" met aanduiding voor °C, V, W, A.
Weergave kleur Rood=Volt, Blauw=Stroom
Draadlengte ±15cm lengte
Afmetingen L=47,6 x H=28,6 x D=23,7mm
Montage uitsparing 46 x 26mm
Bedrijfstemperatuur -10°C~65°C
De M430C-meter 1 met 12Volt en stroomaanduiding
De DMM geeft aan 11,99Volt. Op de M430 kunnen we aflezen 11,8Volt. Dit is een verschil van 11,99-11,8=0,19Volt=1,58%. Dat is beter dan de nogal ruim gestelde meetfout. Bij stroom is het erger. De grap hier is dat ik dat meet via de formule van de Wet van Ohm I=U/R. Dus 11,99/80 (zie het plaatje met weerstandsbank) =0,149875 Ampère. Op de afbeelding is te zien dat de meter 0,13A aangeeft. Dat is een afwijking van 13,26%, maar we moeten hierbij bedenken dat de meetfout 0,1A mag bedragen. Bij het plaatje hieronder kunnen we aflezen dat het om 1,53Watt gaat. Als we dat delen door de gemeten waarde van 11,8 Volt dan krijgen we 0,12966 Ampère.
De M430C-meter 1 met 12Volt en wattage aanduiding
De M430C-meter 2 met 12Volt en stroomaanduiding
De DMM geeft aan 11,99Volt. Op de M430 kunnen we aflezen 11,9Volt. Dit is een verschil van 11,99-11,9=0,09Volt=0,75%. Dat is beter dan de nogal ruim gestelde meetfout. Bij stroom is het erger. De grap hier is dat ik dat meet via de formule van de Wet van Ohm I=U/R. Dus 11,99/80 (zie het plaatje met weerstandsbank) =0,149875 Ampère. Op de afbeelding is te zien dat de meter 0,13A aangeeft. Dat is een afwijking van 13,26%, maar we moeten hierbij bedenken dat de meetfout 0,1A mag bedragen. Bij het plaatje hieronder kunnen we aflezen dat het om 1,54Watt gaat. Als we dat delen door de gemeten waarde van 11,9 Volt dan krijgen we 0,12941 Ampère
De M430C-meter 2 met 12Volt en wattage aanduiding
De M430C-meter 1 met 25Volt en stroomaanduiding
De DMM geeft aan 25,3Volt. Op de M430 kunnen we aflezen 25,1Volt. Dit is een verschil van 25,3-25,1=0,2Volt=0,79%. Dat is beter dan de nogal ruim gestelde meetfout. Bij stroom is het erger. De grap hier is dat ik dat meet via de formule van de Wet van Ohm I=U/R. Dus 25,3/80 (zie het plaatje met weerstandsbank) =0,31625 Ampère. Op de afbeelding is te zien dat de meter 0,30A aangeeft. Dat is een afwijking van 5,14%, maar we moeten hierbij bedenken dat de meetfout 0,1A mag bedragen. Bij het plaatje hieronder kunnen we aflezen dat het om 7,53Watt gaat. Als we dat delen door de gemeten waarde van 25,1 Volt dan krijgen we 0,3 Ampère.
De M430C-meter 1 met 25Volt en wattage aanduiding
De M430C-meter 2 met 25Volt en stroomaanduiding
De DMM geeft aan 25,2Volt. Op de M430 kunnen we aflezen 25,0Volt. Dit is een verschil van 25,2-25,0=0,2Volt=0,79%. Dat is beter dan de nogal ruim gestelde meetfout. Bij stroom is het erger. De grap hier is dat ik dat meet via de formule van de Wet van Ohm I=U/R. Dus 25,2/80 (zie het plaatje met weerstandsbank) =0,315 Ampère. Op de afbeelding is te zien dat de meter 0,30A aangeeft. Dat is een afwijking van 4,76%, maar we moeten hierbij bedenken dat de meetfout 0,1A mag bedragen. Bij het plaatje hieronder kunnen we aflezen dat het om 7,50Watt gaat. Als we dat delen door de gemeten waarde van 25,0 Volt dan krijgen we 0,3 Ampère.
De M430C-meter 2 met 25Volt en wattage aanduiding
Ik heb nog een extra meting gedaan op 15Volt;
De M430C-meter 1 met 15Volt en stroomaanduiding
De DMM geeft aan 15,0Volt. Op de M430 kunnen we aflezen 14,9Volt. Dit is een verschil van 15,0-14,9=0,1Volt=0,67%. Dat is beter dan de nogal ruim gestelde meetfout. Bij stroom is het erger. De grap hier is dat ik dat meet via de formule van de Wet van Ohm I=U/R. Dus 15,0/80 (zie het plaatje met weerstandsbank) =0,1875 Ampère. Op de afbeelding is te zien dat de meter 0,17A aangeeft. Dat is een afwijking van 9,3%, maar we moeten hierbij bedenken dat de meetfout 0,1A mag bedragen. Bij het plaatje hieronder kunnen we aflezen dat het om 2,53Watt gaat. Als we dat delen door de gemeten waarde van 14,9 Volt dan krijgen we 0,1698 Ampère.
De M430C-meter 1 met 15Volt en wattage aanduiding
En nu?
Ik blijf de meter geleverd bij de DCC Bärenzähler gebruiken. Alle geteste meters gaan pas meten nadat er een drempel is overschreden en wij zitten nu net op die drempel. Maar probeer maar eens iets beters te krijgen voor dat geld. Van alle geteste meters is de afwijking in spanning heel aanvaardbaar. Een naald voltmeter is dan echt niet beter. De meters gekocht op de beurs in Rijswijk zijn beter dan 2%, de meter bij de DCC Bärenzähler is net een tandje minder.
De meter geleverd bij de DCC Bärenzähler is met stroom beter dan de meters gekocht op de beurs in Rijswijk. Naarmate het verbruik stijgt schijnt de Ampère meting beter te worden. Ik denk dat bij 1 locomotief je net op de drempel werkt en dan is het wel een verbruik tonen of niet. Het gaat uiteindelijk om de spanning en die meting is voldoende nauwkeurig voor de modeltrein hobby.