Magnetisch ontkoppelen en koppelen

[Jerome]

Hallo allemaal,

Eindelijk is hier dan een verslagje over het magnetisch ontkoppelen en koppelen op mijn modelbaan, Denfeld IV

Ik ben al een tijdje bezig om een betrouwbare manier te vinden om wagonnetjes te ontkoppelen en koppelen zonder gebruik te maken van die ontkoppel producten (bv Repa) die zo erg opvallen.
Uiteraard zijn er diverse opties, zoals bijvoorbeeld Krois koppelingen. Ik heb hier ook diverse van, het nadeel is dat deze dingen fragiel zijn (dunne draadjes, gevoelig,snel kapot) en aan de prijs. Maar je kan er toch ook hele leuke dingen mee doen, ik zal tzt hier ook een verslagje over maken.

Goed, mijn uitgangspunten voor dit projectje:
-minmaal 90% betrouwbaarheid (voor ontkoppelen EN koppelen)
-Niet in het zicht (dus geen lelijke ontkoppelaars)
-Relatief goedkoop en eenvoudig toe te passen
-Ook bruikbaar voor losse wagens (dus met weinig rolweerstand)
-Vol automatisch bedrijf, waarbij het progamma (koploper) zelf “willekeurig” de locs kiest (geen vaste routes)

Na wat zoektochten op het web kwam zag ik toepassingen met magetisch ontkoppelen. Hier ben ik verder mee gegaan. Tijdens mijn eerste experimenten heb ik de volgende manier toegepast wat op 1zu160 staat beschreven (http://www.1zu160.net/eigenbau/magnetis ... uppeln.php): een magneet onder baan en een stukje metaal (van Peco of een ijzerdraadje) aan de koppeling. De magneet trekt het metaal aan en de koppeling gaat omhoog. Alleen ik maak gebruik van een permanente magneet in plaats van een elektromagneet. Dat werkte leuk maar is helaas was de opstelling met permanente magneet niet betrouwbaar. Ik zou graag een elektromagneet willen maken omdat je dan de veldsterkte kan aanpassen, maar dat heb ik nog niet gedaan omdat het wat technisch inzicht nodig heeft (Ik wil dit nog wel een keer uitproberen)

Op een gegeven moment kwam ik ergens op het web een andere optie tegen, die tevens gebruik maakt van een magneet op de koppeling. Daar ben ik verder mee gegaan. Eerst maar wat een filmpje en foto´s. Mijn modulebaantje is (nog) klein en heeft maar weinig ruimte. De bedoeling is om een chemische overslag te maken waarbij een zeeer kort treintje binnenkomt rijden, wagon afkoppelt en omloopt. Daarna zal een loc de wagon weer aankoppelen.

Een fotoverslag:

Loc komt aanrijden vanaf de hoofdbaan en gaat naar de chemische overslag.


Richting het afkoppelspoor .


Bij binnenkomst draait de servo de magneet naar de baan en drukt de magneet de koppeling omhoog. Aan de andere zijde draait de magneet ook omhoog om het wagonnetje op zijn plek te houden (anders is er kans dat de wagon weg schiet). Tevens is de wagon klaar om te worden opgepikt.


Detailopname van de magneet onder de koppeling


De loc rijdt verder om om te lopen


Zo staat de wagon er dan bij.


De wagon is klaar om te worden opgepikt, dus een loc komt van de opstelplaats.


En aankoppelen maar. Ik gebruikte eerst geen aparte magneet waardoor regelmatig de wagon werd weggeduwd. Dit gaat heel goed.


Als de loc is gestopt (moet ik nog finetunen..) gaan beide magneten naar beneden zodat de koppeling naar beneden gaat. De trein kan vertrekken.


De trein gaat na sein velig weer de hoofdbaan op.


Zo ziet de onderkant er uit. De bedrading ziet er niet uit, deze zal ik tzt netter maken.... Links de ontkoppelmagneet .deze is groot om de betrouwbaarheid te vergroten en de wagon “vast” te houden. Hoe krachtiger hoe beter (geeft wel bijkomende uitdagingen mbt magnetisch veld). Rechts is de koppelmagneet.


Hier zie je bovenkant. Onder de rails zie je de magneten zitten. Op dat witte stukje karton zie je de magneet (2x2 mm) die met secondelijm onder de koppeling plak. Rechts is de koppelmagneet.

Ik heb ook een filmpje gemaakt (niet de beste kwaliteit en de locs rijden nog niet stabiel genoeg naar mijn zin, maar het gaat om het principe): http://youtu.be/zP1CHvcLIuQ

De magneten heb ik van Conrad, de kleine magneet kan je hier vinden:
https://www.conrad.nl/nl/ronde-magneet- ... 05780.html
De rechthoekige magneet hier:
https://www.conrad.nl/nl/ndfeb-magneten ... 03622.html

De resultaten zijn bemoedigend, ik zit nu op een redelijke betrouwbaarheid. Ik denk dat zo rond 3 op de 10 keer moet ingrijpen. De betrouwbaarheid moet dus hoger.

Verbeterpunten:
-Niet alle wagons werken helaas even goed. Bijvoorbeeld bij de Mintrix wagens blijkt koppeling op de ene kant enkele mirometers lager te zitten dan de andere kant, waardoor het afkoppelen soms fout gaat. Je moet dus proefondervindelijk vaststellen welke wagons het beste werkt.
-Het helpt om het veertje in de wagon die de koppeling naar beneden houd, iets te buigen. Niet teveel! Anders krijg je een averechts effect...
-Gebruik maken van de elektrische magneet zodat je zelf de sterkte kan aanpassen (iemand nog tips hoe ik dat handig kan doen?)
Je kan het nog beter zien met een Filmpje (niet de beste kwaliteit en de locs rijden nog niet stabiel genoeg naar mijn zin, maar het gaat om het principe):

Als je dit proces live wilt zien, dan kan dat ook! Kom dan naar de beurs in Zutphen op 21 en 22 december 2014 waar ik met mijn baantje sta.

Hier zijn nog een paar andere filmpjes met mogelijke toepassingen (met name met elektromagneten):
https://www.youtube.com/watch?v=GZUpiFj ... ZUpiFjN8gs
https://www.youtube.com/watch?v=sJiZaqy4MB4
http://www.myvideo.de/watch/3631157/Ent ... _von_unten
Dit is een optie met Servo (wel andere koppelingen gebruikt)
https://www.youtube.com/watch?v=QbALCTL9NEA

Als er nog vragen/opmerkingen/suggesties zijn, dan hoor ik het wel.

Greetz, Jerome

[jowi]

Dus werkt alleen goed voor exact deze lengte wagon... een wat langere of kortere, en het werkt niet meer? En wat als er meerdere wagons achter hangen, dan wordt de eerste wagon dus niet alleen van de lok afgekoppeld, maar met wat pech ook van de rest van de trein? Je gooit immers beide koppelingen van de wagon omhoog...

[BenQ]

Jeroen,
Mooi resultaat. De ontkoppelmagneet heeft bv noord boven en de magneet aan de koppeling zuid.
Noord en Noord stoten elkaar af.
De andere magneet zorgt voor het blijven staan van de wagon, deze heeft dus Noord boven.
Waar zit deze magneet, wagons zijn allemaal verschillend ? Moet elke koppeling helft een magneet hebben ?
De magnetische kracht van een elektromagneet wordt bepaald door de spanning en het aantal windingen.
Daar zullen wel rekenmethodes voor zijn.

[Jerome]

Hallo,

@Jowi, omdat de rechthoekige magneet redelijk groot is en sterk, heb je wel wat marge. Ik denk dat lengte ongeveer 1.5 cm mag verschillen. Dat is natuurlijk alleen van toepassing als zoals in mijn opzet maar met één wagon rijdt. Bij langere treinen is het gewoon een kwestie van op het goede moment stoppen. Als er meerdere wagons achter hangen werkt het ook wel, maar dan moet de servo aan de aankoppel kant naar beneden laten (Alleen in mijn geval is dat niet de bedoeling). In dat geval heeft de trein een zodanige weerstand dat de loc eenvoudig van de trein los komt.

@Ben, Dank.

Goed punt. Dat komt in mijn verhaal niet duidelijk naar voren. Uiteraard moet je wel zorgen dat de polen elkaar afstoten, anders werkt het niet echt goed. De magneet zit dus met secondelijm op het koppelstukje geplakt, op de "koppelstang" Ik zal een foto maken en toevoegen om het duidelijker te maken. In mijn opzet heeft alleen de wagon een magneet en niet de loc. Bij de meeste loc's kan de koppeling niet ver genoeg omhoog te kunnen ontkoppelen, anders zou een magneet monteren op de lok best handig kunnen zijn.

Als je wilt ontkoppelen tussen 2 wagons.... goede vraag.. Ik denk dat als beide een magneetje hebben de koppelingen dan in elkaar blijven hangen. Nooit getest. Zal ik ook even doen.

De magnetische kracht zijn idd het aantal windingen, ook is het niet zo moeilijk om dat te berekenen. alleen heb ik heb geen zin om helemaal een spoel te gaan maken en windingen te gaan draaien. Zie ook dat linkje dat ik heb gedeeld van 1zu160. Wellicht weet iemand een meer kant en klare oplossing...

Greetz, Jerome

[Jerome]

Hallo,

@Jowi, omdat de rechthoekige magneet redelijk groot is en sterk, heb je wel wat marge. Ik denk dat lengte ongeveer 1.5 cm mag verschillen. Dat is natuurlijk alleen van toepassing als zoals in mijn opzet maar met één wagon rijdt. Bij langere treinen is het gewoon een kwestie van op het goede moment stoppen. Bij deze magneet zou de loc zelfs langzaam kunnen doorrijden, en zal de koppeling vanzelf omhoog schieten. Als er meerdere wagons achter hangen werkt het ook wel, maar dan moet de servo aan de aankoppel kant naar beneden laten (Alleen in mijn geval is dat niet de bedoeling). In dat geval heeft de trein een zodanige weerstand dat de loc eenvoudig van de trein los komt.

@Ben, Dank.

Goed punt. Dat komt in mijn verhaal niet duidelijk naar voren. Uiteraard moet je wel zorgen dat de polen elkaar afstoten, anders werkt het niet echt goed. De magneet zit dus met secondelijm op het koppelstukje geplakt, op de "koppelstang" Ik zal een foto maken en toevoegen om het duidelijker te maken. In mijn opzet heeft alleen de wagon een magneet en niet de loc. Bij de meeste loc's kan de koppeling niet ver genoeg omhoog te kunnen ontkoppelen, anders zou een magneet monteren op de lok best handig kunnen zijn.

Als je wilt ontkoppelen tussen 2 wagons.... goede vraag.. Ik denk dat als beide een magneetje hebben de koppelingen dan in elkaar blijven hangen. Nooit getest. Zal ik ook even doen.

De magnetische kracht zijn idd het aantal windingen, ook is het niet zo moeilijk om dat te berekenen. alleen heb ik heb geen zin om helemaal een spoel te gaan maken en windingen te gaan draaien. Zie ook dat linkje dat ik heb gedeeld van 1zu160. Wellicht weet iemand een meer kant en klare oplossing...

Greetz, Jerome

[Raymond (UK)]

Dit is mooi bedacht Jeroen!

Ik heb destijds mijn koppelingen vervangen door profi koppelingen en sindsdien elke loc en wagon voorzien van deze. Puur voor het voor-ontkoppelen en de wagons dichter bij elkaar the krijgen maar zit nog steeds te tobben met die lelijke ontkoppel rails.

Denk je dat 1mm ronde magneten ook zouden werken? Er zit maar een heel klein gedeelte waar je ze eronder kan plakken bij die profi dingen.

[jowi]

Ander ideetje, ipv dat je met een magneet de andere magneet op de koppeling omhoog duwt, zou je hem misschien juist via een hefboom kunnen aantrekken... zie tekeningetje. Dat lost een paar problemen op; je hebt nog maar 1 magneet nodig en geen 2 aan beide kanten van de wagon. Door de magneet op de hefboom (die aan de koppeling vastzit) aan te trekken, gaat de koppeling zelf omhoog, maar de wagon zal niet wegspringen omdat ie juist richting rails aangetrokken wordt.

Probleem is wel hoe ga je zo'n hefboom maken... in n zal daar erg weinig ruimte voor zijn... maar goed, het is maar een idee.
Rood is de koppeling zelf, grijs zijn de magneetjes. Paintskillz!

[Maurits71]

of denk eens na over de dapol magnetische koppelingen, deze worden hier in de uk steeds populairder

zie bijvoorbeeld dit filmpje

https://www.youtube.com/watch?v=mFk3D1yk6cg

de magneet zit uiteraard in het zicht, maar met een beetje creativiteit maak je hier een oversteek plaats van

gr.

M.

[Jerome]

Jowi, Prachtige tekening haha! maarre, dat heb ik dus al getest. Staat ook bovenaan in mijn verslagje:

Na wat zoektochten op het web kwam zag ik toepassingen met magnetisch ontkoppelen. Hier ben ik verder mee gegaan. Tijdens mijn eerste experimenten heb ik de volgende manier toegepast wat op 1zu160 staat beschreven http://www.1zu160.net/eigenbau/magnetis ... uppeln.php: een magneet onder baan en een stukje metaal (van Peco of een ijzerdraadje) aan de koppeling. De magneet trekt het metaal aan en de koppeling gaat omhoog.

Als je op de link klikt zie je precies hetzelfde wat jij heb getekend (alleen mooier ). Ik heb vorig jaar bij H@ns een setje Peco ontkoppelaars gekocht en dus getest.(deze: http://www.n-spoorstore.nl/rails-en-wis ... -lift-arms). Nadeel van deze optie is dat het "hefboom" effect niet altijd groot genoeg is om de koppeling goed omhoog te krijgen waardoor de koppeling blijft hangen. Dus een lage betrouwbaarheid.

Daarom gebruik ik nu die magneetjes. Hoe krachtiger de koppeling omhoog schiet, hoe beter. je brengt me wel op een idee, een magneet en dat Peco armpje op een koppeling zetten! Ga ik testen.

En nog wat anders, voor alleen ontkoppelen heb je alleen maar een magneet nodig aan één kant. Die magneet aan de andere kant gebruik ik weer voor het koppelen. Dus dat probleem wat jij ziet is dus geen probleem.

@Maurits, Ja dat filmpje ken ik ook en deze optie heb ik bekeken. Die Kato rails en de magneet in de rail, dat is voor mij geen optie want ik vind deze simpelweg niet mooi. Maar ik was inderdaad die "Dapol NEM Easi-Shunt couplers" vergeten, en die magneet kan best onder de rail . Heeft iemand daar ervaringen mee? Ik wil deze wel testen (zie wel dat ze best duur zijn..), ik zie dan H@ns ze niet heeft.

Greetz, Jerome.

[Maurits71]

vergeet de kato rails.

hier in engeland gebruikt iedereen Peco code 55 of 80 magneetje ertussen en dan camoufleren als overpad.

bestellen, als Hans ze niet heeft even via ehattons bestellen

gr.

M.

[FidOo]

Jerome, echt een mooi verslag van jouw bouwkunst. Ik heb het live gezien in Lochem en het zag er prima uit!

Maurits, bedankt voor die tip. Ik heb eens ff gegoogled en vond inderdaad ook de oplossing met kleine en zeer sterke en kleine magneten tussen de bielsen in. Ik denk toch dat ik deze oplossing eens ga uitproberen.

[Peter]

Gaat het dan over deze koppelingen?

http://www.ehattons.com/47716/Dapol_2A_ ... etail.aspx

Inderdaad prijzig, maar het ontkoppelen gaat zo te zien erg mooi.

Grtz.
Peter

[Maurits71]

inderdaad, dat is de bewuste kopppeling waar we over praten.

[Jerome]

Ja, ik ze ook reeds opgezocht. Ik wil deze ook zeker gaan testen, maar voorlopig niet. Eerst verder met mijn huidige oplossing en mij voorbereiden op Zutphen, waar ook de oplossing met Krois koppelingen hoop te demonstreren. Daarna eindelijk eens aan de slag met Scenery.

Greetz, Jeroen.

[Jerome]

Zo,

Ik ben eindelijk maar eens verder gegaan met mijn ontkoppel avonturen. Ik had het al veel eerder beloofd...

Ik kon het dus niet laten en toch met de Dapol´s aan de slag gegaan. Ik heb net wat foto´s en een filmpje gemaakt. Nu moet ik helaas weer werken, maar het vervolg van dit verhaal komt er zeer binnenkort aan!

Greetz, Jerome.

[BenQ]

Jerome,
Wordt dus tijd dat je met pensioen gaat.

[Jerome]

Ben, Tja.. Als dat zou kunnen... Ik heb nog pak em beet zo´n 30 jaar te gaan...als ik geen geldboom vind..


Zoals eerder gemeld ben ik aan de slag gegaan met de Dapol ontkoppelaars.
Het is een aardig verhaal geworden, dus u bent gewaarschuwd....

Nog even de uitgangspunten: mijn doel is om 100% betrouwbaarheid te halen met het automatisch ontkoppelen en koppelen van 1 enkel wagonnetje. Ook wil ik geen zaken als magneten, (Repa) ontkoppelaars in het zicht hebben.

Ik ben eerst wat gaan inlezen en ik kwam wat leuke/handige draadjes in UK tegen over de Dapols:
http://www.rmweb.co.uk/community/index. ... ings-in-n/

http://www.ngaugeforum.co.uk/SMFN/index ... ic=20455.0

Vooral het eerste draadje is interessant. Ook in dit draadje zijn ze bezig om de betrouwbaarheid zo hoog mogelijk te krijgen.

Dus 2 setjes besteld in de UK. Ik heb gekozen voor de Medium Arms (je hebt Short, Medium en Long). Voor mijn gevoel zijn deze wel wat lang, maar de Short arms wellicht weer te kort. Een combi van beide zou het beste zijn, Short Arms op de locs en Medium op de wagons.



Close upje:


Omdat de veertjes kunnen losschieten werd in het eerste Engelse draadje geadviseerd om met een drupje secondelijm de veertjes te fixeren. PAS OP! Niet teveel lijm, anders werk de koppeling niet meer goed/betrouwbaar. Bij 1 koppeling is dat dus helaas gebeurd... Ook moet je opletten met het monteren van de koppelingen in de NEM schacht. Als je teveel kracht zet dan... nou ja, vul zelf maar in. Ik heb een pincet gebruikt, en in een aantal gevallen een cocktailprikker die "in" de koppeling steekt zodat je geen kracht op het bewegende deel hoeft te zetten.


Daarna ben ik gaan testen en testen. Ik maak geen gebruik van de Dapol magneet om de eerder genoemde reden. Ik moet zeggen, deze oplossing is (nog) betrouwbaarder dan mijn vorige 'oplossing' . Het foutloos ontkoppelen nadert nu de 100%. Echter, het koppelen is wat meer een uitdaging, omdat op mijn modelbaantje de lok van een wissel af komt en niet helemaal "recht" naar de wagon rijdt.

Maar eerst het ontkoppelen. Na diverse testen met verschillende grote/kleine magneten en combinaties blijkt dat je wel sterke magneten moet hebben. De kleine magneten die je leest in draadjes op Engelse Fora werken niet 100% betrouwbaar. Als je alleen wilt ontkoppelen door je lok de wagon (dus achteruit) op te laten drukken werken die kleine magneten wel goed. In mijn geval komt de lok aanrijden, wordt de loc ontkoppeld en rijdt de loc door om om te lopen. (De Engelsen noemen dit volgens mij Delayed Action). In mijn geval werkt het ontkoppelen het beste door 4 sterke magneten te gebruiken, die onder de baan zitten. In de meeste gevallen zal de wagon bij de eerste 2 magneten worden ontkoppeld. Als "vangnet" heb ik 2 cm verder 2 extra magneten geplaatst. Met die opstelling het werkt het ontkoppelen dus nagenoeg 100% (yeah!)

Maar er is een keerzijde.. Door die sterke magneten werkt het koppelen weer niet lekker, doordat tijdens het koppelen de wagon door de magneten wordt aangetrokken. Bij mijn vorige oplossing gebruikte ik Servo's om de magneet onder de baan weg te laten draaien. Deze had ik verwijdert, maar dus weer terug geplaatst. Dat probleem is dan opgelost. Het koppelen gaat soms nog fout vanwege de eerder genoemde reden. Ik denk dat ik dit kan oplossen door een kleine permanente magneet te plaatsen on de baan zodat de koppelboom een beetje naar de zijkant duwt.

Ok, wat foto's:

Loc komt aanrijden met een wagon (gekregen van vrienden op mijn 40e verjaardag..3 jaar geleden alweer.. vandaar de 40)


De magneet onder het ontkoppelspoor is nog weggedraaid van de rails (slecht te zien...)


Loc komt op het ontkoppel spoor


De Servo draait de magneet naar de baan:


Loc rijdt met de koppeling bijna over de magneet:


De koppelingboom wil naar de magneet trekt de koppeling open.


Loc rijdt verder om om te lopen:


De Servo draait de magneet weer van de van de baan en de volgende loc neemt de wagon weer mee:




Hier nog even de servo met de magneten, deze zitten nog wat provisorisch vast. Uiteraard ga ik dat verbeteren zodat het wat meer bestand is tegen vervoer-stoten. Servo van de plaat af:

En de servo gedraaid naar plaat:


Ik heb ook wat filmpjes gemaakt, maar die waren echt te slecht. Wellicht maak ik die nog wel een keer...

Bij een aantal locjes heb ik wel het koppelstangetje een beetje bij moeten buigen, omdat deze bijvoorbeeld een Peco wisseltong raakten, waar ze kortsluiting op de aan veroorzaakten. Mijn wisselstraat is deels verkant waardoor je dus dit krijgt:

Voorzichting bijbuigen is de oplossing. Het heeft geen effect op het ontkoppelen. Waarschijnlijk is dat omdat ik sterke magneten gebruik..

Een andere optie is ook gebruik maken van de bekende Krois koppelingen een mede forumgenoot (en stadsgenoot), ik ben even zijn naam kwijt (maak jezelf bekend!), heeft ook hier ook mee gexperimenteerd door op een Krois een koppelstukje te plakken. Hij had deze meegenomen naar de beurs in Zuthpen dus ff een foto gemaakt, maar waar het moeilijk te zien is:



Deze optie wil ik ook nog gaan testen (ik heb nog wat die Krois dingen liggen). Echter dat gaat nog even duren,eerst verder met scenery.

Zo, dat was weer een heel verhaal, hopelijk hebben jullie er wat aan.

Vragen? Komt u maar!

Greetz, Jerome

[OBBinN]

Interesant draadje! Ben benieuwd, kan dit tzt ook gebruiken, echter komt er bij mij dan een klein lokje bij kijken en 3 wagentjes, even afhankelijk van de ruimte die ik kan maken.

[Jerome]

Wouter, Fijn dat je er wat aan hebt.

De Dapols werken in mijn ogen het beste. Mijn advies zou zijn, maak een testopstelling om te kijken wat voor jou het beste werkt (welke magneten etc.). Nadeel is natuurlijk wel dat je niet de normale koppelingen kan gebruiken. Ik heb een aantal locs die ik alleen gebruik voor het koppelen. Al mijn andere locs hebben normale koppelingen.

Greetz, Jerome

[sjoef]

Iemand enig idee of er in Nederland een winkel is die die dapol dingen verkoopt?

Jos

[BenQ]

Google is dan je beste vriend:
WapStad in Rijswijk verkoopt Dapol, helaas is de website in constructie:
http://wapstad.nl/

[sjoef]

Ben, wapstad is een thuiswedstrijd. Ik zal morgen even bellen maar verwacht niet dat ze dit soort materiaal op voorraad hebben.

Jos

[BenQ]

Jos,
Ik zie het, was zondag nog bij je in de buurt, gezien van uit de Liemers.
Kleindochter vierde haar 5e verjaardag.

[Jerome]

Hoi,

Wapstad is ook bij in de buurt. ik kom er ook regelmatig omdat ik voor mijn werk in Rijswijk in de Plaspoelpolder zit (bij dat bedrijf met die grote gele schelp). Maar ik betwijfel of ze ook Dapol koppelingen in N hebben. Het Dapol spul wat ik bij hun heb gezien is met name H0.

Ik heb ze dus bij Ehattons besteld, binnen 3 dagen in huis.

Jeroen.

[shoven]

Ha, dan zit je bij de overburen in Rijswijk.
Ik zit regelmatig in het gebouw met de patrijspoorten van RWS.