Door: Robert Wienesen
Enige tijd geleden kondigde Piko een aantal modellen aan in hun eerste noviteitenfolder voor de Europese markt (na wat jaartjes pootjebaden met modellen voor SAI/Frankrijk). We gaan ook deze unit eens stevig aan de tand voelen. Zonder verder geneuzel en met dank aan H@ns voor het beschikbaar stellen van de lok G1206 versus de DE 1002.
Geschiedenis/Grote voorbeeld:
De geschiedenis van de G1206 begint in halverwege de jaren negentig, toen de eerste loks door de toenmalige Maschinenfabrik Kiel (kortweg MaK) werden ontwikkeld voor zware rangeerdiensten en de vrije baan voor de Ruhrkohle AG (RAG). De basis (G1205) moest worden opgewaardeerd om een vrije inzetbaarheid op het netwerk van de DB AG te waarborgen hetgeen resulteerde in een lok met twee meter extra neus, met daaronder een stevige koelinstallatie om de 16 cilinder diesel lekker frisjes te houden.
Daarmee was de basis dus gelegd, en na de RAG bestelde de Dortmunder Eisenbahn (DE) ook een paar loks. Langzaam maar zeker kwamen de orders binnen en uiteindelijk werd dit het exportproduct van (inmiddels aan Vossloh verkochte) Maschinenfabrik Kiel. Ze vonden hun weg naar Frankrijk, Zwitserland, Italie, Oostenrijk, Spanje en Nederland (totaal 246 stuks). Voor de liefhebbers, in Nederland zijn momenteel 23 loks inzetbaar met ATB welke alle voor private maatschappijen diensten verrichten. Denk hierbij aan ACTS/HUSA, Strukton en de leasemaatschappij MRCE-Dispolok.
Het specifieke voorbeeld van de geteste lok is van chemieconcern InfraLeuna, een concern uit het midden van Duitsland welke zich onder andere bezigt met raffinage van olieproducten en de productie van andere chemische goedjes zoals nafta, zwavel en formaldehyde bijvoorbeeld.
Overigens is de opvolger van de G1206 inmiddels al geruime tijd in productie, de G1700. Welke net als z'n voorganger een sterk Europees tintje heeft gekregen.
Het model:
Daar Piko zich met dit model voor het eerst sinds lange tijd weer op de Europese N-spoormarkt begeeft is het zeker een goed idee om de lok eens langs te lopen.
Wat mij betreft valt op dat de lok al in de verpakking rank en lang aandoet, hetgeen het grote voorbeeld ook wel een beetje uitbeeld als je het vergelijkt met eerdere MaK's. Piko heeft ook keurig het laatste deel van de huif lager gemaakt, iets wat een duidelijk kenmerk is van deze locs. De afmetingen stemmen goed overeen, de lengte is met 92 mm ook exact pas met het grote voorbeeld.
De lok verder nalopend valt de fijne opschriften op, welke best wel complex is. Prima gelukt. Ook de teksten op de lok zijn prima leesbaar. Ik ben ze niet nagelopen met de loep overigens maar zo op het oog doet de lok het prima.
Andere details zoals de draaistellen en de hekwerken op de bordessen zijn ook prima uitgewerkt. De draaistellen doen wel wat plastic aan door hun kleurstelling, maar ze zijn door hun rijke details zeker niet mislukt. Er zit ook behoorlijk wat diepte in. De hekwerkjes zijn ragfijn maar stabiel en uitgevoerd in metaal. Ze staan keurig op het bordes. Wat wel opvalt zijn de kleine beschadigingen van het plastic rond de aanhechtingsplaatsen. Het plastic lijkt her en der wat te scheuren en te wijken.
Het machinistenhuis zelf is prima gedetailleerd en deze lok heeft (net als z'n grote voorbeeld) een airco-installatie op het dak gekregen.
Technische uitrusting:
Allereerst eens kijken wat er allemaal mee wordt geleverd aan informatie onder de verpakking. In totaal zitten er drie vellen onderin gevouwen. Een reclamefoldertje met een kleine umfrage, een vrij nutteloos blad met informatie over elektrische apparatuur en de verwijdering hiervan (he, weggooien doen we niet, hallo!!). Maar de echte traktatie is de gebruikshandleiding. Keurig met exploded views en stap voor stap plaatjes over hoe je de kap dient te verwijderen, een decoder moet installeren en welke onderdelen je waar moet plaatsen en hoe je de lok moet smeren. Hallo Fleischmann, lezen we even mee. De heren hier weten tenminste hoe het moet.
Nu we de traditionele gebruikshandleiding hebben doorgespit gaan we naar het model. Welke is voorzien van een keurig setje NEM-schachten (NEM 355) voor de koppelingen in de draaistellen van de lok. Ze zijn ook geschikt voor het gebruik van fleischmann profi-koppelingen. Geen gedoe met te lange buffers en dat soort fratsen.
De behuizing en het frame zijn grotendeels van metaal waardoor de lok behoorlijk massief is. Ze brengt hiermee ca 55 gram op de baan. Twee antislipbandjes op de binnenste assen (eentje per as) zorgen voor extra grip bij het rijden van de nodige rondjes.
De verlichting bestaat uit een een drietal warmwitte leds zijde elke pit van het A-sein wordt dus apart aangelicht. Tussen de pitten zit een plastic balkje dat zorgt dat de leds de metalen kap niet raken bij het verwijderen van de kap. De lok heeft geen rode sluitlichten, ze zijn op de kap aangeduid met een rode stip boven de lage pitten. Op zich niet heel ernstig aangezien voor de rangeerdienst in Duitsland toch een dubbelzijdige A gevoerd dient te worden en bij de lijndienst de lok voorop hangt. Je mist het alleen bij losse ritjes. De leds lichten al goed op bij een analoge spanning van ca 2 volt.
De lok heeft een aansluiting volgens NEM 651 voor een decoder welke zich in de lange zijde van de huif bevindt. Om deze te bereiken moet de kap uiteraard verwijderd worden. Om dit te doen moet eerst het machinistenhuis omhoog worden getrokken. Dit geeft toegang tot een tweetal schroefjes die de huif op z'n plek houden. Bij het verwijderen dient rekening gehouden te worden met de metalen railings rondom de het machinstenhuis. Deze bevat een aantal appendages welke achter het hekwerk kunnen (en zeer waarschijnlijk blijven) haken. Geen geweld gebruiken dus, de hekjes kan je wel heel licht naar buiten duwen en dan is de boel zo los.
Na deze stap krijg je zicht op een tweetal schroefjes (kruiskopjes). Deze losdraaien en dan de korte zijde van de huif beetpakken en optillen. Zo komt de boel omhoog. Dit moet overigens schuin gebeuren want de punt van de lange huif heeft een klein bevestigingsnokje. Als de achterkant hoog genoeg is opgetild komt de voorkant gewoon los. Tijd voor het binnenwerk.
Om de decoder te plaatsen moet het voorste printje met verlichting even van z'n plek genomen worden en terug gevouwen. Blindstekker vervangen voor een decoder en klaar. Tenminste dat is het principe. De ruimte is echter zeer beperkt, een ESU LoPi 4 micro past niet in de lok (pinnen zijn te lang, decoder is ook wat aan de forse kant). De keuze zal dan ook op een Tran DCX-75D/N, Kuehn N-025 of DH05A-1 moeten vallen welke kleiner zijn respectievelijk een gemakkelijk in te korten vlakbandkabel hebben.
De aandrijving is nu duidelijk te beoordelen, een centrale, ingekapselde 3 polige motor met aan weerszijde een vliegwiel en een cardankoppelsysteem naar de draaistellen (met plastic tandwieltjes, ook om de assen/wieltjes).
De baan op:
Uiteraard willen we ook weten hoeveel kracht deze loks onder de kap hebben, want ja die 16 cilinders willen we ook wel een beetje in huis ervaren. Voor deze test echter alleen als analoog model en als korte rijtest.
De lok rijdt prima en soepel, direct vanuit de verpakking en laat een licht gezoem horen. Niet verkeerd dus. Met een belasting van 74 assen (staaltrein met MBU-wagens en 2 FLM zesasser) heeft de lok geen problemen. Ze rijdt hiermee soepel weg. Een 18-assige torpedopanwagen van minitrix (eigengewicht wagenmodel is 135 gram) krijgt deze lok echter niet van zijn plaats. Op zich niet vreemd, want de lok weegt nog niet eens de helft (55 gram) van de wagen in kwestie. Er zijn maar weinig loks die deze van hun plek krijgen (de Taurus van FLM trekt er overigens twee zonder moeite, dus het kan wel).
Een vergelijk Piko vs Minitrix
Het minitrixmodel is inmiddels al weer 10 jaar geleden uitgebracht en het betreft de DE 1002 danwel de NS 6400 welke als voorbeeld hebben gediend voor de modellen. Echter door de grote gelijkenissen (ze zijn indirect voorlopers van de G1206 bij het grote voorbeeld) zetten we de HGK DE1002 naast deze G1206.
Opvallende verschillen betreffen vooral de huifbreedte en hoogte. Het minitrix model is veel massiever dan de G1206. Nu zijn de huiven van de DE 1002 anders en wat groter dan de G1206, maar de Minitrix is wel duidelijk een plompe, volumineuze dame ten opzichte van de ranke G1206.
Qua detailering doet de lok het echter nog steeds prima en misstaat ze zeker niet. Technisch gezien is de lok ook wat anders. De minitrix heeft een printje met een digitaalstekker type “om-te-huilen” en is ook wat aan de krappe voor de decoders (DHL-100/160), het past wel. Verder is de lok duidelijk minder sterk en zwaar (45 gram), met 74 assen zit deze lok duidelijk tegen zijn maximum aan. Deze loks zijn van een lichtwissel wit/rood voorzien en hebben een werkelijke driepits verlichting. De behuizing van minitrix is voornamelijk plastic, de motor is het zwaarste onderdeel van de minitrix-locs. De minitrix-loks zijn overigens wel berucht om hun tandwieltjes van plastic menigeen heeft last van gescheurde plastic tandwielen na verloop van tijd. Deze zijn enkele jaren geleden vervangen voor metalen en worden tegenwoordig niet meer toegepast in de minitrixproductie van deze locs.
Dus, is er een winnaar? Als we daarvan kunnen spreken tenminste. De loks zijn niet elkaars gelijke qua voorbeeld. Maar Piko heeft in essentie een wat betere, elegantere lok gebouwd dan minitrix toentertijd. Echter met 10 jaar technische ontwikkeling en ook miniaturisatie (denk aan motoren) en de daarbij horende prijsdalingen is de minitrix eerder een product van zijn decennium. Echter met een vergelijkbare of iets lagere prijsstelling (tegenwoordig) dan de 100-110€ van piko kan de lok zeker nog het vergelijk doorstaan.
Verpakking:
De lok wordt geleverd in een ruime plastic verpakking met een plastic gevormde inleg. Wat handig gedaan is, zijn de uitsparingen voor de vingers. Deze zorgen voor een goede toegang. Het model ligt keurig, licht geklemd in de verpakking en valt er niet zomaar uit. De handleiding en andere papieren bevinden zich onder de lok.
Overige:
De lok die hier als testobject is gebruikt is de InfraLeuna lok welke Piko als herfstnoviteit heeft aangekondigd (art. 40402). Piko heeft echter een paar andere varianten uitgebracht. Zo is er een chemisch gele E&H lok (40400) en een oranje RAG-lok (40401) voor de Europese markt. Beide loks hebben geen airco-installatie op het dak. Voor de Franse markt zijn ook twee varianten op de markt gebracht, de SNCF Fret BB461000 serie (art. 94180 en 94182) zonder en met airco. En aangekondigd is de Colas G1206 onder art. 94182, een Franse private maatschappij. De loks voor de Franse markt zijn buiten Frankrijk verkrijgbaar via Piko. De prijzen varieren van €99,- voor de simpele opdrukken tot €109,- voor de hier voorgestelde lok.
Suggesties voor de nederlandse markt zijn ruimschoots aanwezig. Zo kan gedacht worden aan een Strukton-variant of een ACTS/HUSA lok. Het model is daarvoor een uitermate geschikte basis.
Conclusie:
De lok is een erg geslaagde constructie geworden. Er zitten wat kleine schoonheidsfoutjes in de constructie van het aanwezige hekwerk, maar al met al slaat de lok geen slecht figuur op de modelbaan en heeft ze een behoorlijke trekkracht. Verder kan er een kleine kanttekening bij de ruimte voor de decoder geplaatst worden. Wat extra ruimte is bij de volgende lokconstructie zeker aan te bevelen. Zo wordt het gewoon simpeler om een decoder te kiezen. Zeker een aanbeveling voor de liefhebbers van tijdperk anno NU. Het is in ieder geval alles behalve een miskoop.
Gegevens:
Merk: Piko
Type: MaK G1206
Schaal: 1:160, spoor N
Tijdperk: V-VI
Catalogusnr(s): 40402, overige nummers 4040x en 9418x
Frame: metaal
Opbouw: huif is metaal, cabine plastic
Gewicht: 55 gram
Min. Radius: geschikt voor R1
Koppeling: standaard N-spoorkoppeling, NEM 355 adapter aanwezig.
Prijs: adviesprijs ≈€109,-
Bronnen (stand 13 november 2011):
http://piko.de/
http://de.wikipedia.org/wiki/MaK_G_1206
http://www.loks-aus-kiel.de/index.php?n ... 662&lang=1 (en onderliggende pagina's)
http://infraleuna.de/
Ik heb ze reeds in maart bij een lokale treinenzaak besteld.
