In mijn test van de DSR had ik al aangegeven dat ik twee dingen had besteld, dit is het tweede ding. Het is een Volt en Ampère meter met een hulpprint voor de correcte meting van een DCC signaal. Een DCC signaal is een blokgolf spanning en is een soort van wisselspanning. Meters werken (bijna) altijd op gelijkspanning, vooral de digitale versies. Het zat verpakt in een eigen plastic doosje die je later nog wel kunt gebruiken om kleine voorwerpen op te bergen en daarvan zijn er legio in spoor N. In het doosje zaten een bestukte print, een meeteenheid met aanduiding voor Volt en Ampère, twee stekkertjes met aangesoldeerde draadjes en een handleiding. De DCC Bärenzähler heeft code DCC_VMA_F en kost € 28,00
Meeteenheid
Deze meeteenheid wordt overal aangeboden voor prijzen waarbij je denkt hoe kunnen ze het er voor maken. In dat licht bezien klinkt € 28,00 erg duur, maar volgens mij is dat niet zo. De meeteenheid heeft een andere print en bestukking dan die gevonden op het internet. De meegeleverde eenheid heeft de product naam DSN-VC288 V1.0, op het internet is er niets over te vinden en ook van voorgaande typen zijn geen officiële schema's en handleidingen bekend. Iemand heeft een oudere versie gesloopt en in Kicad het schema getekend. Maar zoals gezegd dit is een oude versie met een compleet andere inhoud. De meeteenheid heeft twee aansluitingen. Eén steker is wat zwaarder uitgevoerd en heeft twee dikke draden in de kleuren rood en zwart. De andere steker heeft drie dunne draadjes in de kleuren rood, geel en zwart. De zwarte draad is afgeknipt en mag onder geen beding worden gebruikt in de opstelling. De dunne rode draad is de voedingsaansluiting, de dunne gele draad is de sensor of meetdraad. Achterop de meeteenheid zit nog een minuscuul instelpotmetertje voor het kalibreren van de spanning. Er is geen instelpotmetertje voor het kalibreren van de stroom, iets wat op de voorgaande versies wel aanwezig was. De meeteenheid is een inbouwmeter, de print met de elektronica zit echter zo diep dat de meter ook wel los is te gebruiken, alleen dat is natuurlijk door de onbeschermde elektronica risicovol. Verder zullen de draden gaan beslissen hoe de positie van de meter op tafel wordt. Het is dus beter om de meter ergens in te bouwen. Je kunt heel makkelijk van karton een doosje maken met daarin een uitsparing voor de meter behuizing. Ik heb een "vvp" misbruikt die toch te groot was voor schaal N.
Doorkijkje van de meetopstelling met een vvp
Meet hulpprint
De hulpprint is een kwaliteits-doorgemetaliseerde print die tweezijdig bestukt is. Alle onderdelen op de print zijn voor gemonteerd. Goed herkenbaar zijn de vier grote dioden, onder op zitten nog eens twee kleinere dioden en twee condensatoren, althans dat neem ik aan. Er staat geen tekst op de bewuste onderdelen. De print is ook hier voorzien van een opdruk. Er zijn zes voorvertinde eilandjes met de teksten "DCC_VIN", "DCC_A", "DCC_B", "V+", "A+" EN "A-". In de print zit een M3 gaatje, je kunt daarmee de print vastzetten. Ik heb daarvoor een busje gebruikt van 5mm omdat er nog onderdelen onder de print zitten en een M3 parker.
De handleiding
De handleiding is in het Duits en het Engels. Bij AMW is ook een digitale versie beschikbaar, je zou dan tekst kunnen kopiëren en laten vertalen in Google als je beide talen niet machtig bent. De handleiding is verwarrend omdat er twee verschillende meeteenheden worden beschreven, namelijk alleen een Ampère meter en de combi meter met Volt en Ampère. Dit heeft tot gevolg dat de instructie een fout bevat. Ik had alles werkend, alleen er werd geen Volt gemeten. De zinnen "Es wird nur die dünne rote leitung beschaltet" of "Only the thin red wire is used" zet je op het verkeerde been. Ik had de dunne gele draad niet aangesloten. Echter als je de erg kleine schemaatjes met een vergrootglas bekijkt zie je dat in een van die schemaatjes "rot / gelb dünn". Nadat ik de dunne rode en de dunne gele draad op het aansluitpunt "V+" had gesoldeerd kreeg ik ook response in de Volt aanduiding. Ik heb Herr Hübsch een mail gestuurd.
De meter kan tot 10 Ampère worden gebruikt, dat is veel meer dan de uitgang van de DSR versie 30 Watt. De vier grote dioden zijn nog te koelen als dat nodig is, maar in schaal N zal dat denk ik nooit voorkomen.
De meeteenheid aansluiten
Maak jezelf eerst bekend met de print. Let goed op waar het logo van AMW staat/moet zijn om de print en de meter goed aan te sluiten.
De aansluiting "DCC_VIN" wordt verbonden met een van de DCC uit connectors op of een apparaat zoals de Intellibox of op een van de "SCHIENE_OUT" aansluitpunten op de DSR en een van de railstaven. De aansluiting "DCC_A" wordt verbonden met een van de railstaven. Aansluiting "DCC_B" wordt verbonden met een van de DCC uit connectors op of een apparaat zoals de Intellibox of op een van de "SCHIENE_OUT" aansluitpunten op de DSR. De aansluiting "V+" wordt verbonden met de dunne rode en de dunne gele draad van de meeteenheid. Aansluiting "A+" wordt verbonden met de dikke rode draad van de meeteenheid. Als laatste de aansluiting "A-", deze wordt verbonden met de dikke zwarte draad van de meeteenheid. Er zal dus een soldeerbout gebruikt moeten worden. De eilandjes "DCC_VIN" en "DCC_A" en de eilandjes "V+" en "A+" liggen dicht bij elkaar, dus wel goed opletten dat je daar niet per abuis een soldeerbrug maakt. Vertin de draadjes van de meeteenheid nog een keer na, dat helpt bij het vast solderen. Bij mij ging dat niet in een keer goed. Ook de eilandjes heb ik nog een keer vertind. Let er op dat de bout niet te heet staat, geen idee in hoeverre de print daar tegen bestand is. Ik heb een afbeelding gemaakt van mijn aansluitplan, dit kan een goede hulp zijn voor degene die Duits en Engels niet machtig zijn. De gestippelde rode en gele lijnen stellen de dunne rode en gele draadjes voor. Verder heb ik de kleurcode aangehouden die in de handleiding van de Intellibox Basic wordt gehanteerd.
Aansluitplan van de DSR met de meeteenheid
Praktijk
Je kunt met de meter de spanning (Volt) op de DSR heel nauwkeurig instellen. De meter geeft ook stroom aan, maar dat is hooguit het laatste getalletje dat iets aangeeft of zelfs helemaal niets zoals bij Flm707181 (Br70). Het verbruik is zo laag dat het minder is dan 5mA en wordt op de meter afgerond naar 0. Je gaat dan al snel denken "dan heb ik er niets aan". Die mening wordt anders als je locomotief niet helemaal lekker in zijn vel zit, zoals mijn BR89. Die reed een stukje op een niet ingestelde decoder, had het adres nog niet ingegeven. Even later compleet vast. En dat is direct te zien aan de stroommeter, die gaf heel snel 350mA aan, dus je kunt met de stroom meter goed zien of je locomotief met decoder nog okay zijn. Mijn BR89 heeft of een overleden decoder of is mechanisch niet lekker.
Bij kortsluiting valt alles uit, de Intellibox Basic grijpt dan in en je moet daar de kortsluiting resetten. Dus hier maar weer het bewijs dat de DSR tweezijdig boodschappen doorgeeft.
Nauwkeurigheid
Bij Flm locomotieven geeft stroom niets aan, bij Mtx 50 tot 100mA, alleen dat gaat op mijn meter in stappen van ±10mA, ±40mA, ±70mA enz. Daar ben ik naar op zoek geweest op het internet en ook het een en ander gevonden. Van dit soort meters zijn er namelijk heel veel typen in omloop van weer verschillende leveranciers. En geen van de drie cijferige versies voldoet. De stroommeting is dus een indicatie en als je dat in het achterhoofd houdt dan is ±10mA, ±40mA, ±70mA normaal bedrijf en zijn veel hogere waarden dan 100mA stront aan de knikker bij 1 locomotief. Ik kan daar mee leven. Bij spanning hebben we het geluk dat we de 25Volt niet overstijgen. Als de meter goed staat is de afwijking maximaal zo'n 5% voor het gehele bereik terwijl er 0,1% wordt opgegeven bij die Chinese grootgrutters. Boven de 25Volt laten al dit soort metertjes een niet lineair verloop zien, dus de afwijking richting de 100Volt neemt dan toe. Onder de 25Volt is de maximale afwijking ongeveer 2%. Maar het zou best kunnen dat er exemplaren zijn die slechter of beter zijn. Op het internet zijn gebruikers te vinden die een aantal van die meters hadden gekocht en die onderling grote verschillen hebben. Er zijn geen specificaties bekend, iedereen neemt het van elkaar over, het lijkt er zelfs op of die metertjes zelfs niet worden geijkt af fabriek. Dus ik heb er toch niks aan? Dat moet je voor jezelf uitmaken. De geleverde meter is meer dan het metertje zelf, er zit ook nog een print bij. Dus als er iets beters komt kun je de meter vervangen, de rest heb je al. De metingen laten zien dat de aanduidingen op de DSR redelijk goed zijn, vooral rond de 15Volt. En op die spanning branden de lampjes van de locomotief ook nog goed. Als je dat te hoog is, ik heb hem nu staan op ongeveer 14Volt en dan staat de pijl op de rode knop ergens tussen 2 en 3 uur (volgens de positie in het aansluitplan, zie hierboven). Ik ga nog wel verder op snor naar wetenswaardigheden over dit soort meters vanwege een heel ander project. Er zijn nog geen testen beschikbaar van de meter die ik heb, alle testen en reviews gaan over andere en oudere versies. Als ik wat vind meld ik me wel weer.
. De getoonde opstelling op het plankje is een testopstelling. Ik weet niet wat je met dikkere draden bedoelt, wat er nu tussen zit is 0,5mm², kon niets dikkers vinden op de afgelopen beurs. Alleen naar de rails is 0,15mm². Mijn IB is een Intellibox Basic zoals je waarschijnlijk al gelezen had en dat ding heb ik alleen voor testen. In het echie moeten er veel meer treinen gaan rijden dan 2, daar ga ik andere spullen gebruiken.